Giai đoạn từ 6 đến 11 tuổi là giai đoạn trẻ phát triển rất nhanh về cả thể chất và trí tuệ. Tháp dinh dưỡng cho trẻ 6-11 tuổi chính là công cụ hữu ích giúp cha mẹ hình dung rõ hơn về các nhóm thực phẩm cần thiết và tỷ lệ phù hợp, để xây dựng thực đơn cân bằng, đầy đủ dưỡng chất cho con phát triển mạnh và thông minh. Cùng sức khỏe đời sống tìm hiểu nhé.
Tháp dinh dưỡng cho trẻ 6-11 tuổi: Cẩm nang dinh dưỡng cho sự phát triển toàn diện của trẻ
Với trẻ em từ 6-11 tuổi, tháp dinh dưỡng cho trẻ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết để trẻ phát triển khỏe mạnh cả về thể chất và trí tuệ.
Tháp dinh dưỡng cho trẻ 6-11 tuổi thường được chia thành các tầng, mỗi tầng đại diện cho một nhóm thực phẩm khác nhau. Càng xuống dưới, lượng thực phẩm cần thiết càng nhiều.
Tầng trên cùng (lượng ít nhất):
- Muối, đường, dầu mỡ: Nên hạn chế tối đa việc tiêu thụ các chất này vì chúng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như béo phì, tiểu đường, cao huyết áp.
- Đồ uống có ga, nước ngọt: Chứa nhiều đường, không tốt cho răng và sức khỏe tổng thể.
Tầng thứ hai:
- Sữa và các sản phẩm từ sữa: Cung cấp canxi giúp xương chắc khỏe, phát triển chiều cao. Ngoài ra, sữa còn chứa protein, vitamin D cần thiết cho sự phát triển của cơ bắp và hệ miễn dịch.
- Thịt, cá, trứng, đậu và các loại hạt: Nguồn cung cấp protein dồi dào giúp xây dựng và sửa chữa các tế bào, hỗ trợ tăng trưởng. Sắt trong thịt giúp tạo máu, kẽm cần thiết cho sự phát triển trí não.
Tầng thứ ba:
- Bánh mì, ngũ cốc, gạo: Cung cấp carbohydrate là nguồn năng lượng chính cho cơ thể, giúp trẻ hoạt động cả ngày.
- Trái cây và rau củ: Cung cấp vitamin, khoáng chất, chất xơ giúp tăng cường hệ miễn dịch, tốt cho tiêu hóa và ngăn ngừa nhiều bệnh tật.
Vai trò của từng nhóm thực phẩm trong tháp dinh dưỡng cho trẻ 6-11 tuổi
Các nhóm thực phẩm trong tháp dinh dưỡng cho trẻ 6-11 tuổi có vai trò cụ thể như sau:
- Nhóm ngũ cốc: Cung cấp năng lượng, chất xơ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt. Các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch rất giàu chất xơ và vitamin.
- Nhóm trái cây và rau củ: Cung cấp vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức đề kháng, bảo vệ tế bào. Nên cho trẻ ăn nhiều loại rau củ quả có màu sắc khác nhau để cung cấp đầy đủ các loại vitamin.
- Nhóm sữa và các sản phẩm từ sữa: Cung cấp canxi, protein giúp xương chắc khỏe, tăng chiều cao. Ngoài sữa bò, trẻ có thể uống sữa đậu nành, sữa chua.
- Nhóm thịt, cá, trứng, đậu và các loại hạt: Cung cấp protein, sắt, kẽm giúp xây dựng cơ bắp, tăng cường hệ miễn dịch. Nên chọn các loại thịt nạc, cá ít xương, trứng gà ta.
- Nhóm chất béo: Cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ thể, giúp hấp thu các vitamin tan trong dầu. Tuy nhiên, cần hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, tăng cường chất béo không bão hòa có lợi từ các loại hạt, dầu oliu.
Lượng thực phẩm khuyến nghị cho từng nhóm tuổi
Lượng thực phẩm khuyến nghị có thể thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, mức độ hoạt động của trẻ và các yếu tố khác. Để có thông tin chính xác nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Tuy nhiên, nhìn chung, một chế độ ăn uống cân bằng cho trẻ 6-11 tuổi nên bao gồm:
- Ngũ cốc: 5-12 khẩu phần mỗi ngày (1 khẩu phần tương đương 1 bát cơm, 1 lát bánh mì,…)
- Trái cây và rau củ: 5-10 khẩu phần mỗi ngày (1 khẩu phần tương đương 1 quả táo, 1 bát súp lơ,…)
- Sữa và các sản phẩm từ sữa: 2-4 khẩu phần mỗi ngày (1 khẩu phần tương đương 1 ly sữa, 1 hộp sữa chua,…)
- Thịt, cá, trứng, đậu và các loại hạt: 2-3 khẩu phần mỗi ngày (1 khẩu phần tương đương 1 miếng thịt gà, 1 quả trứng,…)
- Chất béo, dầu, bơ: Hạn chế, ưu tiên các loại dầu thực vật tốt cho sức khỏe như dầu oliu, dầu đậu nành.
Các lưu ý khi xây dựng thực đơn dựa trên tháp dinh dưỡng cho trẻ 6-11 tuổi
Ngoài việc cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết, cha mẹ cần lưu tâm đến những vấn đề sau đây để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện cho trẻ:
- Đủ nước:
Khuyến khích trẻ uống đủ nước và các loại nước khác mỗi ngày, với lượng trung bình từ 1.300 – 1.500 ml, bao gồm sữa, nước ép trái cây và nước canh,… để giúp duy trì các chức năng của cơ thể hoạt động hiệu quả.
- Hạn chế đồ uống có hại, đồ ngọt và thực phẩm chế biến sẵn:
Giảm thiểu việc trẻ tiêu thụ nước ngọt có ga, nước đóng chai chứa nhiều đường, hương liệu nhân tạo và chất bảo quản.
Nên kiểm soát lượng thức ăn chế biến sẵn mà trẻ ăn, đặc biệt là những loại chứa nhiều đường, muối, chất béo xấu và đồ chiên rán nhiều dầu mỡ.
- Khuyến khích trẻ vận động:
Động viên trẻ tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên như đá bóng, nhảy dây, đá cầu,… để tăng cường sức khỏe, sự dẻo dai và khả năng phản xạ.
- Đa dạng hóa thực đơn và điều chỉnh khẩu phần:
Nên cho trẻ từ 6-11 tuổi ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau để đảm bảo việc cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Lượng thức ăn cần điều chỉnh tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, mức độ hoạt động của trẻ.
- Tạo thói quen ăn uống tốt:
Hãy tập cho trẻ ăn chậm, nhai kỹ, tạo không gian thoải mái, ăn cùng gia đình để tạo không khí vui vẻ, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.
- Dạy trẻ về dinh dưỡng:
Giải thích cho trẻ về tầm quan trọng của việc ăn uống lành mạnh, để trẻ chủ động tham gia vào việc lựa chọn thực phẩm.
Hy vọng những thông tin về tháp dinh dưỡng cho trẻ 6-11 tuổi phía trên sẽ giúp bạn xây dựng một chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh để con phát triển khỏe mạnh cả về thể chất và trí tuệ.
